6-р сарын 5-нд "Эрээн--Замын-Үүд" Хятад-Монголын эдийн засгийн хамтын ажиллагааны бүсийн аж үйлдвэрлэлийн төлөвлөлтийн асуудлаарх хурал Хөххотноо болов. Хуралд оролцогсод Эрээн хотын үйлдвэрлэлийн хөгжлийн талаар хэлэлцэж, хил дамнасан эдийн засгийн хамтын ажиллагааны бүсийг хөгжүүлэх ерөнхий үзэл санааг дэвшүүлэн, хөгжүүлбэл тохиромжтой аж үйлдвэрлэлийн системийн талаар санал бодлоо солилцсон байна.

Эх сурвалжаас үзвэл, Хятад Монголын эдийн засгийн хамтын ажиллагааны бүс нь боловсруулах үйлдвэрлэл, үйлдвэрлэл, ахуйн хэрэглээний үйлчилгээг хөгжүүлэн, хамтын ажиллагааны бүсэд хүний хүч, логистик, хөрөнгө, техникийг татан хуримтлуулж, Хятад, Монгол, Орос болон дэлхийн бусад орны зах зээлд нийлүүлэх бүтээгдэхүүн боловсруулах бааз байгуулж, цаашид бүс нутгийн онцлогтой олон улсын худалдааны төв байгуулах зорилттой юм. Уг хамтын ажиллагааны бүсийг 18 хавтгай дөрвөлжин км талбайд байгуулахаар төлөвлөж байна.

Хятадын зурагчин Ma Hongjie 11 жилийн турш Хятад улс даяар хэсч, гэр бүлийн гишүүд болон тэдний бүх хөрөнгийг дэлгэн харуулсан гайхалтай гэрэл зургуудийг даржээ. 

Gujiazhuang тосгон, Dasungezhuang хотхон, Shunyi дүүрэг, Beijing.

Жижиг нуур, Meiya тосгон, Daotanghe хотхон, Gonghe аймаг, Qinghai муж.

Xiajiang тосгон, Wulong хотхон, Jinyuan хотхон, Dayi аймаг, Chengdu хот, Sichuan муж.

Шар мөрөн, Huayuankou хотхон, Zhengzhou хот, Henan муж.

Сармагчин сургагчийн гэр бүл, Baowan тосгон, Fanji хотхон ship, Xinye аймаг, Nanyang хот, Henan муж.

Manjiuxinzhai, Haidong тосгон, Mangxin хотхон ship, Menglian аймаг, Pu'er хот, Yunnan муж.

Caofosi тосгон, Meizhong хотхон, Shen аймаг, Liaocheng хот, Shandong муж.

Xiakou тосгон, Shandan аймаг, Zhangye хот, Gansu муж.

Unity тосгон, Aleteng аймаг, Aksai Kazakh Autonomous аймаг, Gansu муж.

Ba хотхон, Chen Barag Banner, Хөлөнбуйр аймаг, Өвөр Монгол.

No. 118 Hexi Гудам, Xushe хотхон, Yixing хот, Jiangsu муж.

Ардчилал дүүрэг, Xushe хотхон, Yixing хот, Jiangsu муж.

Beitai, Changshou тосгон, Wu'an хот, Handan хот, Hebei муж.

Motuo аймаг, Төвд.

Lu kiln, Jingde хотхон, Jiangxi муж.

Xingwuying тосгон, Yanchi аймаг, Ningxia.

Nanchangtan тосгон, Zhongwei хот, Ningxia Hui.

Цагаан хэрмийн ойролцоох айл, Tongxin аймаг, Wuzhong хот.

iudao тосгон, Liwang хотхон, Haiyuan аймаг, Zhongwei хот, Ningxia Hui.

Тосгоны ахлагчийн гэр бүл ба хөрөнгө, Chengxi тосгон, Yacheng хотхон, Sanya хот, Hainan муж.

Echa тосгон, Jiangbian хотхонship, Dongfang хот, Hainan муж

North арал, Seven Banks, Xisha арал, Sansha хот, Hainan муж.

Chigua эргийн хамгаалалтын цэргийн гэр, Nansha арал, Sansha хот, Hainan муж.

Hanqiao тосгон, Yaxi хотхон, Gaochun дүүрэг, Nanjing хот, Jiangsu муж.

Нуо дуурийн жүжигчдийн гэр, Tunbao, Pingba аймаг, Anshun хот, Guizhou муж.

Гурван өнгийн ваар хийдэг гэр бүл, Nanshishan тосгон, Mengjin аймаг, Luoyang хот, Henan муж.

Завьчины гэр, Shaoxing хот, Zhejiang муж.

Цагаан сарын мод будагчийн гэр бүл, Zhuxian хотхон, Kaifeng хот, Henan муж.

Simuhana тосгон, Jigen хотхон ship, Ulugqat аймаг, Kashgar хот, Xinjiang Uyghur.

Sanxiaodui, Mazha тосгон, Tuyoq,Turpan хот, Xinjiang Uyghur.

Panjiakou сав газар, Qianxi аймаг, Hebei муж.

Beijing хот.

Laoniuwan тосгон, Xinzhou хот, Shanxi муж.

Leshou тосгон, Gongying хотхон, Harqin Left Wing Mongol Autonomous аймаг, Liaoning муж.

Qin-ийн гэр бүлийн эдлэн газар, Shuiyuantou тосгон, Baishi хотхонship, Xing'an аймаг, Guilin хот, Guangxi Zhuang.

Home in 4-zu, Xiangyang тосгон, Moudao хотхон, Lichuan хот, Hubei муж.

Xiaozhai Sinkhole дахь гэр, Fengjie аймаг, Chongqing.

Yaoqiucuo эдлэн, Zhongshan тосгон, Songkou хотхон, Yongtai аймаг,Fuzhou хот, Fujian муж.

Beilantun, Wulajie Manchu хотхон, Longtan дүүрэг, Jilin хот, Jilin муж.

Xiaozhanghe тосгон, Ganguyi хотхон, Baota дүүрэг, Yan'an хот, Shaanxi муж.

Chenlu хотхон, Yintai дүүрэг, Tongchuan хот,Shaanxi муж.

Nanping тосгон, Huangshan хот, Anhui муж.

Hakka эртний эдлэл цуглуулагч, Shenzhen хот, Guangdong муж.

Huabin тосгон, Wanggang хотхон, Nangang дүүрэг, Harbin хот, Heilongjiang муж.

Youzhou тосгон, Guanting хотхон, Huailai аймаг, Hebei province.

МУИС-ын Күнзийн институтын харьяа Күнзийн танхим байгуулах ёслол 6-р сарын 23-нд Улаанбаатар хотын Чингис хаан зочид буудалд боллоо. БНХАУ-аас МУ-д суугаа Элчин сайдын яамны хэргийг түр хамаарагч Ян Чиндүн, МУ-ын Боловсрол шинжлэх ухааны яамны дэд сайд Б.Тулга, МУИС-ын дэд захирал бөгөөд Күнзийн институтын Удирдах зөвлөлийн дарга Мөнхбат, Шаньдүн Их сургуулийн Олон улсын боловсролын сургуулийн захирал Нин Жимин, Күнзийн тахимуудын албаныхан зэрэг 100 гаруй зочин төлөөлөгч энэ арга хэмжээнд оролцож, МУИС-ын Күнзийн институтын захирал Жү Жүньли арга хэмжээг удирдав. Энэ удаад Улсын 23-р бүрэн дунд сургууль, Хүслийн өргөө бүрэн дунд сургууль, Дархан хотын Цайхүн сургуульд Күнзийн танхим байгуулсан байна.

Күнзийн танхим байгуулах ёслолын дараа Күнзийн танхимуудын сурагчид уран сайхны тоглолт хийсэн бөгөөд МУИС-ын Күнзийн институтын ном бичиг, гэрэл зургийн үзэсгэлэн гаргав. Ном бичгийн үзэсгэлэнд МУИС-ын сүүлийн жилүүдийн эрдэм шинжилгээний ололт амжилтыг тусгасан бөгөөд ялангуяа "МУ-ын Хятад судлал"-аар гол болгосон эрдэм шинжилгээний ном сэтгүүл үзүүлэв. Гэрэл зургийн үзэсгэлэнд "Күнзийн институтын түүхэн үйл хэрэг", "Хятад хэлний сургалт, соёлын уралдаан тэмцээн", "Эрдэм шинжилгээний хурал , хятад судлал", "Багш бэлтгэх, багш судлаачдыг БНХАУ-д айлчлуулах", "Хятад хэлний түвшин тогтоох шалгалт ＨＳＫ, засгийн газрын тэтгэлгэд хамрагдах сонгон шалгаруулалт" , "Күнзийн институтын онцлог, олон нийтийн үйл хэрэг" гэх зургаан хэсэгтэй бөгөөд Күнзийн институт байгуулагдснаас хойших хөгжил, олсон амжилтыг харуулсан байна.

БНХАУ-аас МУ-д суугаа Элчин сайдын яамны хэргийг түр хамаарагч Ян Чиндүн, МУ-ын Боловсрол шинжлэх ухааны яамны дэд сайд Б. Тулга, МУИС-ын дэд захирал бөгөөд Күнзийн институтын Удирдах зөвлөлийн дарга Мөнхбат, Шаньдүн Их сургуулийн Олон улсын боловсролын сургуулийн захирал Нин Жимин нар хэлсэн үгэндээ МУИС-ын Күнзийн институтын өрөгжил хөгжилд баяр хүргсэн бөгөөд энэ удаад улсын болон хувийн сургууль сонгогдсон бөгөөд хотын сургууль, орон нутгийн сургууль сонгогдсон нь онцлог болсон гэжээ.

БНХАУ-ын Күнзийн инистиутын Ерөнхий захирал бөгөөд БНХАУ-ын Хятад хэл түгээн дэлгэрүүлэх албаны дарга Шюй Линь энэ арга хэмжээнд баярын цахилгаан ирүүлж халуун баяр хүргэсэн байна.

Эдгээр танхим байгуулагдснаар МУИС-ын Күнзийн институтын цар хүрээ улам өргөжин тэлж хамтран ажиллах сургуулиудад улам өргөн хүрээний дэмжлэг туслалцаа үзүүлж, орон нутгийн сургуулиудтай хамтран ажиллах шинэ үе шатанд орж, хоёр орны соёл боловсролын салбарын солилцоо хамтын ажиллагаанд улам их хувь нэмэр оруулах болно. \ ХОУРадиогийн сурвалжлагч М. Цэцэн\

Хөдөө Аж Ахуйн яамны хамгийн сүүлийн үеийн тоо бүртгэлээс үзвэл, 2014 онд Хятадын мал аж ахуйн үйлдвэрлэлийн нийт хэмжээ 2 триллион 900 тэрбум юань, хүн бүрт ноогдох мах махан бүтээгдэхүүний хэмжээ 64 кг хүрч, мал аж ахуй эрхэлж буй өрхийн орлого хөдөө аж ахуйн үйлдвэрлэл эрхэлж буй өрхийн нийт орлогын 1/6 хувийг эзэлж, мал аж ахуйн үйлдвэрлэл эрхэлж буй үндэсний хэмжээний хошуучлагч аж ахуйн нэгж 583 буюу 47 хувийг эзэлсэн байна.

Хөдөө Аж Ахуйн яам, мал аж ахуйн үйлдвэрлэл тогтвортой өсөж, төрөл зүйл нь өдөр ирэх тусам олширч байна. Мал аж ахуйн үйлдвэрлэлийн дэд бүтцийн бүтээн байгуулалт тасралтгүй сайжирч, үйлдвэрлэл эрхлэх механизм улам хөгжин, Хятадын орчин үеийн мал аж ахуйн үйлдвэрлэл тогтвортой урагшилж байна гэв. Түүнчлэн тодорхой стандарт хангасан бүтээгдэхүүн мал аж ахуйн бүтээгдэхүүний гол эх сурвалж болжээ. Мал аж ахуйн үйлдвэрлэлийн технологийн төвшин ч нааштай хөгжиж байна.

Мал аж ахуйн үйлдвэрлэл нааштай хөгжиж буйн зэрэгцээ нутаг бэлчээрийн экологийн орчин ч хурдтай сэргэж байна. Тоо баримтаас үзвэл, Хятадын мал аж ахуйн нутаг бэлчээрийн даацаас хэтэрсэн үзүүлэлт 2010 онд 30 хувь байсан бол 2014 онд 15.2 хувь болон буурчээ. Өнгөрсөн онд хээрийн ургамлын хамрах хүрээ 53.6 хувь байсан нь 2010 оныхоос 2.6 нэгжээр дээшилжээ.

Энэ сарын 10 өдөр Хятадын «Жэньминь жибао» сонины онлайн хуудаст ОХУ-ын Өвөр Байгалийн хязгаарт 115 мянган га газрыг 49 жилийн хугацаатай тус улсын «Zoje Resources Investment» корпорацийн охин компани «Хуаэ Синьбан» түрээслэхээр болсон талаар бичжээ. Ингэхдээ нэг га газрыг жилийн 250 рублиэр, 49 жилийн турш нийт 176 сая юаниар түрээслэх ажээ. Үүний зэрэгцээ Өвөр Байгалийн бүс нутагт 24 тэрбум рублийн хөрөнгө оруулалт хийх юм байна. 

Өвөр Байгаль муж

Хятад улс газар түрээслэн хүнсний ногоо, ургамал, буудай тариалах энэхүү төсөл нь хоёр үе шаттай бөгөөд эхний үе шат нь 2015-2018 онд хэрэгжих гэнэ. Хэрэв амжилттай хэрэгжвэл цаашид дахин 200 мянган га талбайг түрээслэх гэрээг байгуулах ажээ. «Хуаэ Синьбан» компанийн захирал Ли Дэмин Хятадын «Хуанцю Шибао» сонинд өгсөн ярилцлагадаа "115 мянган га газрын хөрсийг боловсруулахад дор хаяж 2000-3000 хүн хэрэгтэй. Гэтэл Өвөр Байгальд ажиллах хүч алга. Тиймээс Хятадаас хүмүүс ажиллах хүч авна" хэмээн дурджээ. 

Өвөр Байгаль мужийн газрын зураг

Тус бүс нутагт болон Алс Дорнод, Сибирийн бүсд газар түрээслэж авахаар АНУ, БНАСАУ, Япон, Шинэ Зеланд, Өмнөд Солонгос улс идэвхтэй өрсөлдөж байгаа ажээ.

БНХАУ-ын Ерөнхийлөгч Ши Жиньпин  өнгөрсөн онд манай улсад айлчлахдаа Монголын 250 сэтгүүлчийг өөрийн улсад айлчлуулж, хоёр орны  хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүдийн хооронд туршлага солилцуулна хэмээн хэлсэн. Энэ дагуу Монголын 50 сэтгүүлч өнгөрсөн сарын 29-өөс энэ сарын 5-ны хооронд БНХАУ-ын нийслэл Бээжин, Наньжинь, Жан Бэй зэрэг хотод ажлаад ирлээ. Тус ажил цаашид ч үргэлжлэх бөгөөд зөвхөн эхний ээлжийн сэтгүүлчид тус улсад ажлаад ирсэн нь энэ юм. Дашрамд дурдахад, тус ажлын айчлалын бүх зардлыг БНХАУ-ын талаас гаргасан болно.

Хоёр орны төрийн тэргүүн нарын гэрээ хэлцлийн хүрээнд яригдсан асуудал учраас БНХАУ-ын талаас уг ажилд ихээхэн ач холбогдол өгч байгаа аж. Бидний энэ удаагийн айлчлалыг БНХАУ-ын Гадаад харилцааны яам болон Монгол улсын Гадаад хэргийн яам хамтран зохион байгуулсан бөгөөд сэтгүүлчдийн багийг Сэтгүүлчдийн нэгдсэн эвлэлийн Ерөнхийлөгч Б.Галаарид ахалсан юм. Энэ удаагийн ажлын айлчлал нь хоёр онцлогтой. Нэгдүгээрт, тус улсад айлчилсан хамгийн эхний баг учраас уг ажлын цааш, цаашдын үйл ажиллагааны гарааг зөв эхлүүлэх хариуцлагатай үүргийг үүрч байсан юм. Хоёрдугаарт, Чөлөөлөх дайны ялалтын 70 жилийн ой энэ онд тохиож байгаа бөгөөд тус өдөрт зориулж Хятадын ард түмэн хэрхэн бэлтгэж байгаа болон тэртээх 1945 онд болсон Хятад, Японы дайны түүх энэ цаг үед хэрхэн дуурсагдаж буйтай танилцаж энэ талаарх мэдээллийг Монголынхоо уншигчдад хүргэх зорилгод оршиж байгаа юм. Өнөөдөр Хятад улс бүхэлдээ энэ түүхээр амьсгалж байна гэж хэлж болохоор байна. Уулзсан хүн бүр энэ талаар хууч хөөрөх аж.  Ирэх есдүгээр сард тус улсын Тян Мины талбайд Орос, Монгол, Хятад гурван улсын цэргийн их парад болно. Уг арга хэмжээнд Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж оролцох юм. ЧӨЛӨӨЛӨХ ДАЙНД МОНГОЛЫН 21800 ЭРЭЛХЭГ ЦЭРЭГ АМЬ НАСАА АЛДЖЭЭ Монголын сэтгүүлчид өнгөрсөн сарын 29-ны өглөө БНХАУ-руу СА 902 нисэх онгоцоор Улаанбаатараас Бээжин рүү хөдлөв. Хоёр цаг орчмын дараа Хятад улсын нийслэл Бээжин хот биднийг хур бороогоор угтан авлаа. Тус хотод өнөөдрийн байдлаар нийт 27 сая хүн оршин суух бөгөөд 3 сая гаруй машин, унаа замын хөдөлгөөнд оролцож байгаа аж. Бээжингийнхэн 20 саяуулаа гэхэд 1 сая Улаанбаатарчуудаас илүү сийрэг, сайн зохион байгуулалтай амьдарч байна Бээжингийн цаг агаар биднийг байх 7 өдрийн хугацаанд хэт халуун бүгчим бус бага зэргийн салхитай сэрүүн байсан нь таатай байв. Ингээд бид монголчуудад хамгийн ойр дотно үйлчилгээтэй гэх Өвөр Монгол зочид буудалд буудалласан юм. Тус зочид буудал нь хотын төвд орших бөгөөд эргэн тойрон брэндийн дэлгүүр, банк, супермаркет гэх мэт үйлчилгээний газруудаар хүрээлэгджээ. Энэ өдөр бид аян замын алжаалаа тайлж буудалдаа амарсан юм.

Айлчлалын хоёр дахь өдөр бид Хятадын Сэтгүүлчдийн нэгдсэн холбоо, Гадаад харилцааны яам, Олон улсын радиотой нь танилцаж тус улсын хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүд ямар зарчмаар ажлаа явуулдаг, сэтгүүлчдийнхээ эрхийг хэрхэн хамгаалдаг цаашид хөгжлийн ямар шат руу явж байгаа зэргийг албаны хүмүүсээс нь сонссон. Гэхдээ энэ талаарх дэлгэрэнгүй мэдээллийг би үргэлжүүлэн маргааш хүргэе. Харин одоо Чөлөөлөх дайны ялалтын 70 жилтэй холбоотой багц сурвалжлагатай танилцана уу.

Айлчлалын гурав дахь өдөр бид Хэбэй мужийн Жан Бэй хотын Жанчхүүгийн даваанд орших  Зөвлөлт, Монголын холбоотон цэргүүдийн үрэгдсэн баатруудын дурсгалын суваргатай танилцахаар Бээжингээс мордов. Жан Бэй хот нь Бээжингээс 250 км-ийн зайд орших бөгөөд тус улсын ядуу мужуудын нэг аж. Манайхаар бол сумын төв гэж хөтөч залуу хэлж байна. Гэхдээ бидний харж заншсан нэг давхар шавар байшинтай сумдаас тэс өөр гэдгийг энд дурдъя. Энэ хотод Ер нь xятадууд замыг маш сайн чанартай барьж буй нь явсан бүх газраас мэдэгдэж байлаа. Хятадад  "Баяжъя гэвэл зам” гэсэн үг байдаг аж. Зам тавьбал дагаад мөнгө орж ирдэг нь тус улсад батлагдсан үнэн аж. Жан бэй хотод 20, 30 давхар өндөр байр, орон сууц,  томоохон аж, үйлдвэрүүд байна. Тэгэхээр манай сумын төвөөс тэс өөр гэдэг нь тодорхой байгаа биз.

Дурсгалын цамхаг

Зөвлөлт, Монголын холбоотон цэргүүдийн үрэгдсэн баатруудын дурсгалын суварга нь тус хотын баруун талд орших Жанчхүүгийн даваанд байрлаж байна. Тус суваргыг Японы эзлэн түргэмийллийн эсрэг дайнд байлдаж яваад амь үрэгдсэн Монгол, Оросын эрэлхэг цэргүүдийн гэгээн дурсгалд зориулж байгуулжээ. Япон улс нь Солонгосыг эзлээд улмаар Хятад руу дайрч эхэлсэн байна. Тухайн үедээ Хятадын газар нутгийн тал хувийг нь эзлээд байсан Японыг дарахаар Орос, Монгол, Хятад гурван улс нэгдсэн байна. Хэрвээ япончууд Хятадыг эзэлж дууссан бол тун удахгүй Монгол улсын нутаг дэвсгэр рүү орох нөхцөл байдалтай байжээ. Тиймээс энэ дайнд Монголын ардын армийн цэргүүд оролцсон аж. Манай улсын олон мянган дайчин эрс уг дайнд оролцож түүхэн гавъяа байгуулсан бөгөөд тэдний дундаас 21800 нь эрэлхэгээр байлдаж яваад амиа алджээ.

Тэднээс төлөөлж 13-ийг нь уг дурсгалын цамхагт нэрийг нь сийлсэн байна.

Тухайлбал,

1. Л.Аюуш /Монгол улсын баатар тэрбээр тус дайнд өөрийн цэргүүдийг удирдан оролцож, эрэлхэгээр тулалдсаар биедээ маш олон шархийг авч нас барсан байна/
2. Г.Жанчив
3. Б.Сахьяа
4. М.Жүгдэр
5. П.Нямаа
6. Т.Самданжамц
7. Р.Маамуу
8. Д.Дагва
9. Г.Лхамрагчаа
10. Г.Чулуунбат
11. С.Шагдар
12. Б.Пүрэв
13. Г.Дашдондог

Их дайнд ялалт байгуулахад түүхэн үүрэгтэй оролцсон Монголынхоо эрэлхэг баатруудаараа үеийн үед дуурсах учиртай гэдгийг энэ үед л илүү их мэдэрсэн юм. Мөн ОХУ-ын цэрэг маш олон цэрэг энэ дайнд амь насаа алджээ. Амиа алдсан Монгол болон Оросын цэргүүдийн нэрсийг уг дурсгалын цамхгийн хананд сийлжээ.

Амиа алдсан 13 монгол цэргийн нэрсийг зүүн талд жагсаажээ

 Дайн дууссан жил буюу 1945 онд уг цамхгийн байгуулжээ. Үүнээс хойш 1957 онд Төрийн зөвлөлийн шийдвэрээр дахин шинэчилж зурган дээр харагдаж буй шиг том болгосон байна. Өмнө, хойд талд нь гурван улсын төрийн далбааг мөн сийлж өгчээ. Энэ нь олон улсын найрамдлыг харуулсан байна. Цамхагийн өмнө нэгэн танилцуулах самбар байх бөгөөд энэ нь Японы эзлэн түрэмгийллийн дайны байр, байдал тухайн үеийн нөхцлийн талаар товчхон бичсэн байна. Цамхагийн өндөр 28.8 метр бөгөөд 360 хавтгай дөрвөлжин метр талбайг эзэлдэг байна.  Хэдийгээр бид энэ дайнд олон дайчнаа алдсан ч тэдний үнэт амиар дайны ялалт яг энэ даваанд ирж байжээ. Дайны шийдвэрлэх тулаан энэ газар болж байсан гэсэн үг юм. Амь үрэгдсэн баатруудад зориулж Хятад, Орос болон Монголын албаны хүмүүс жил бүр ирж хүндэтгэл үзүүлдэг байна. Уг дурсгалын цамхгийг Хятадын талаас өндөр харуул, хамгаалалтан дор байлгадаг аж. Энэ даваа нь одоо тэр чигээрээ үрэгдсэн баатруудад зориулсан дурсгалын бунханд цэцэрлэгт хүрээлэн болжээ. Японы эзлэн түрэмгийллийн эсрэг нэгдэн, нийлсэн Хятад, Орос, Монгол гурван улсын түүх бүдгэрээгүйн тод илрэл болсон энэ цамхагтай танилцахад ийм байлаа.

Хятадыг түрэмгийлсэн Япон цэргүүдийн үйлдсэн Наньжингийн их хядлагад нас барсан хүмүүсийн дурсгалын музейн гаднах хөшөө

БНХАУ-д ажлын айлчлал хийсэн сэтгүүлчдийн баг тус улсад ажиллах гурав дахь өдрөө Наньжин хотыг зорилоо. Тус хот нь Бээжингээс 1500 км зайд орших бөгөөд аж, үйлдвэрлэл өндөр хөгжсөн Хятадын томоохон хотуудын нэг юм. Эрт үед Хятадын нийслэл байсан учраас Жин буюу нийслэл гэсэн үгийг төгсгөлдөө авчээ. Энэ үг нь өмнөд нийслэл гэсэн утгатай үг аж. Харин одооны нийслэл Бээжинг хойд нийслэл гэж үздэг байна. Нийслэл хотоос хэдий 1000 гаруй км зайтай ч хүрч очиход тийм ч төвөгтэй биш. Говь-Алтай аймгийн захын сум руу машинаар 24 цаг явж хүрэх хэмжээний энэ газрыг  хурдны галт тэргээр ердөө 4:30 цагт туулах аж. Хятад улс хурдны галт тэрэгний зам, өртөө зэргийг гайхалтай сайн зохион байгуулалттайгаар шийдэж өгсөн байна. Их дургүй нь хүрвэл +37 хэм хүртэл халдаг энэ хотын хувьд нийт 8 сая хүн амтайгаар Хөх мөрнийг дэрлэн амьдарцгааж байна.

Хятадыг түрэмгийлсэн Япон цэргүүдийн үйлдсэн Наньжины их хядлагад нас барсан хүмүүсийн дурсгалын музейн гаднах хөшөө

Бидний тус хотод ирсэн зорилго бол Хятадыг түрэмгийлсэн Япон цэргүүдийн үйлдсэн Наньжины их хядлагад нас барсан хүмүүсийн дурсгалын музейтэй танилцах юм. Япон цэргийн арми 1937 оны 12 дугаар сараас 1938 оны 1 сарын хооронд Наньжины хотыг эзлэн түрэмгийлж их хядлагыг явуулжээ. Ингэхдээ "Гурвыг хоослох” гэх бодлого хэрэгжүүлж байжээ. Тэр нь алж, булааж, шатааж дуусгах гэнэ. Япон цэргүүд ердөө 42 хоногийн хугацаанд  Наньжины 300 мянган хүний амь насыг хөнөөсөн байна. Мөн 100 мянган хүнийг амьдаар нь булж байжээ. Энэ мэт гунигт дурсамжийг нутгийн иргэдэд үлдээсэн түүхийн талаарх мэдээллийг бид Наньжины их хядлагад нас барсан ах дүүсийн дурсгалын музейтэй танилцахдаа илүү мэдсэн юм.

Музейн гадна нэгэн том хөшөө байх аж. Цамц нь урагдаж, үс нь арзайсан навсархай хувцастай хөл нүцгэн ээж нас барсан хүүгийнхээ цогцсыг дааж ядан тэвэрч гашуудаж буй дүр төрхтэй тус хөшөө нь уг музейн онцлогийг шууд харуулаад өгнө. Үүнээс гадна хөтлөлцөөд зугатаж буй хүүхдүүд, шархдсан нэгийгээ үүрч яваа цэргүүд хүүхдүүдээ тэврээд зугатахдаа өрөөсөн гутлаа гээж орхисон аав зэрэг дүр дүрслэлийг зэргийг музейн гадна баримлаар үзүүлжээ.

Тус музейг 700 сая гаруй юаниар санхүүжүүлж дайны дараахан байгуулж байжээ. Одоо жил бүр урсгал засвар хийдэг бөгөөд Хятадын төрийн зөвлөл хүртэл анхааралдаа авдаг байна.  Уг музей нь хэмжээ болон ач холбогдлоороо Хятададаа нэгдүгээрт жагсдаг. Хятад улс өнгөрсөн жил 12 сарын 13-ны өдрийг олон нийтийн гашуудлын өдөр хэмээн зарлажээ. Тиймээс жил бүрийн энэ өдөр нас, барсан ахан дүүсээ дурсан санаж, тэдэнд хүндэтгэл үзүүлэх юм байна. Музейн хэлбэр нь усан онгоц шиг бөгөөд энэ нь энхтайваныг  бэлгэдэжээ. Наньжинчууд япончуудын үйлдсэн хядлагын өдрийг хэзээ ч мартаж болохгүй түүхийн нэгээхэн хэсэг гэж боддог байна. Музей дотор орвол их харанхуй бөгөөд гэрлийг их бүдэг байхар шийдэж өгчээ.

Тухайн үед япон цэргүүд хэвлэлээр худал мэдээллийг зориудаа цацдаг байсан байна. Тухайлбал, япон цэргүүд хятадын ард түмэнд эелдэг, найрсагаар хандаж байна. Цаашлаад хүүхдүүдтэй нь тоглож хүмүүсийг эмчилж байна гэх мэт. Харин амьдрал дээр тэд олон хүний амь насанд хүрч байсан байна.

Хамгийн эхний танхимд том дэлгэц байх бөгөөд түүн дотор их хядлагад амиа алдсан хүмүүсийн зураг 12 минут тутамд ээлжлэн гарах аж. Учир нь их хядлагыг зохион байгуулсан хугацааг цаг минутаар хэмжиж үзвэл  12 минутад нэг хүн нас барсан байна. Дэлгэцийн өмнө зул мэт маш олон бүдэг улаан гэрлүүдийг асаажээ.

Мөн цааш явж нэгэн танхим руу орвол их хядлагыг хэрхэн явуулж байсан талаарх гэрэл зургуудыг байрлуулжээ. Эдгээр зургуудаас харвал тус хотын иргэдийг олноор нь нэг дор хомгорлон устгаж эсвэл амьдаар нь шатааж байжээ. Тухайн үед Хөх мөрний эргээр 100 мянга гаруй хүнийг алсан хэрэг болсон бөгөөд энэ нь хүмүүсийг олноор нь амь насыг нь бүрэлгэсэн хамгийн том хэрэг болжээ. Мөн ард иргэд рүү түрэмгийлэн дайрсан гэж музейн тайлбарлагч хэлж байв. Ингэхдээ хүүхэд, эмэгтэйчүүд болон буу зэвсэггүй энгийн ард иргэдийг хэрцгийгээр хөнөөдөг байжээ. Тухайлбал, охид эмэгтэйчүүдийг хүчиндэх, байшин сууринг нураах, хүмүүсийг тамалж тавлаж алах, олноор нь нэг дор буудан хороох тэр бүү хэл гэдэс дотрыг нь хүртэл гаргаж, дөрвөн мөчийг нь салгах гэх харгис үйлдлүүдийг гаргаж байсан гэнэ. Уг музей дотор нас бараад буй хүүхдүүдийн олон зураг байхаас гадна толгойг нь таслаад аманд нь тамхи зуулгаад шонд өлгөсөн эрэгтэйн зураг гэх мэт нүд халтирам үзвэрүүд байна. Мөн тухайн дайнаас амьд үлдсэн цөөн хүмүүсийн ярьсан дээр үндэслэн тэр үеийн ард иргэдийн амьдралыг тэр чигээр нь дүрсэлсэн ахуйг хийж өгчээ.

 Япончууд Нянжинь хотыг эзлээд байх үед хүн алж хүртэл тоглодог байжээ. Музейн тайлбарлагчийн хэлж буйгаар япончууд Нянжин руу дайрах үедээ хүн алах тэмцээн явуулсан байна. 10 минутын дотор хэн нь түрүүлж 100 хүнийг алах вэ гэдэг уралдааныг зарлажээ. Тэгээд хоёр япон цэрэг уг уралдаанд оролцож,  нэг нь 105 нөгөөх нь 106 хүний аминд хүрчээ. Тиймээс уг тэмцээнд хэн ялсныг шалгаруулж чадаагүй гэж үзэн дахин тэмцээнийг зарласан байна. Тухайн үедээ энэ хоёр цэргийн талаар Японы сонинуудад үндэсний баатар хэмээн бичиж байжээ.

Хожим дээрх хоёр цэргийг алс Дорнодын шүүхээс цаазаар авах ялаар шийтгэж байжээ.

Тухайн үед япончууд агаараас дайралт хийж бөмбөг хаях, буудах, тэслэх гэх мэт аргуудыг хэрэглэж байжээ. Тэдний хэрэглэж байсан зэвсгүүд ч уг музейд байна. Тухайн үед япончууд төмөр дуулгатай, цэргийн бүрэн тоноглогдсон хувцастай байсан бол Наньжинчууд сүрлэн малгай, хувцас улаан гараараа л тулалдаж байсан гэж музейн тайлбарлагч хэлж байна. Наньжинууд тус музейгээ маш өвөрмөц зохион байгуулалттайгаар байгуулжээ.  Нас барсан хүмүүсийнхээ нэрсийг нэгэн танхимын ханаар дүүртэл нь сийлжээ. Нэрийг тойроод ган хавтас байх бөгөөд энэ түүхийн хэзээ ч арилшгүй бат бөх ган шиг зүйл гэдгийг илтгэдэг байна. Бас дайнтай холбоотой олон баримт бичгүүд байх аж.

Мөн их хядлагад амь өртсөн хүмүүсийн ясыг олж яг газар дор оршуулсан хэлбэрээр нь үзвэр болгожээ. Цаашлаад эдгээр хүмүүс биеийнхээ аль хэсэгт шарх авч амь алдсан талаар ч мэдэж авсан байна. Музей дотор бүхэлдээ түгшүүртэй нэгэн ая тоглогдоно. Их хядлага болохоос өмнө Наньжин хот нийт 1 сая 10 мянган хүн амтай байсан. Хядлагын үеэр 500 мянган хүн дүрвэж гарсан бол үлдсэн нь нутаг дэвсгэрээ хамгаалж үлдэж байжээ.

Гэсэн ч тэд тэмцсэний эцэст газар нутгаа хамгаалж үлдэж чадсан байна. Мөн хүнд хэцүү цагт чадлаараа тусалж байсан гадаадын иргэдийн хөшөөг хийж намтарын хамтаар уг музейд дурсгал болгожээ. Мөн их хядлагатай холбоотой бүх баримт бичгийг музейд залсан бөгөөд энэ нь музей нэг ханыг битүү дүүргэх аж. Наньжинууд одоог хүртэл япончуудад дургуй байдаг гэж тэндхийн иргэд ярьж байна.

Их хядлагын дараа Алс Дорнодын цэргийн шүүх болон Дайны гэмт хэрэгтний шүүх уг хэргийг шүүж хэрэгтнүүдэд болон дайныг удирдсан цэргийн жанжинд цаазын ял оноожээ.  

Ийнхүү бид их хядлагатай холбоотой түүхийн нэгэн музейтэй танилцахад Хятадын алдарт "Дайны цэцэгс" киног дахин үзмээр санагдав. Хятадууд жуулчид болон гадны төлөөлөгчдөд Чөлөөлөх дайнтай холбоотой түүхийг танилцуулж түүхийн нэгээхэн хэсгийг сурталчилж буйгийн тод жишээ бол энэ.

Төгсгөлд нь дурдахад, нэг тэрбум гаруй хүн амтай дэлхийн том хотын ард түмэн модоо тарьж, их зохион байгуулалттайгаар өдөр бүр хөгжил дэвшил рүү тэмүүлж даруухан аж төрж байна.

Т.ХУЛАН 24TSAG.MN

ӨМӨЗО-ны Бугат хотноо энэ сарын 20-23-ны өдрүүдэд "Монгол, Орос, Хятадын худалдаа, аж үйлдвэрийн танхимуудын 11 дэх удаагийн нэгдсэн чуулган, форум”, "Бугатын машин механизмын хоёр дахь удаагийн үзэсгэлэн” зохион байгуулагдлаа. Бугат хот бол БНХАУ-ын хүнд машин механизм, гангийн үйлдвэрлэлийн төв, аж үйлдвэрийн хамгийн том хот гэдгээрээ алдартай юм.

Уг арга хэмжээнд Монголын  талаас МҮХАҮТ, тус танхимын дэргэдэх БНХАУ-тай хамтран ажиллах зөвлөл, Аж үйлдвэрийн яам, БОНХАЖЯ-ны төлөөлөл, Замын-Үүд, Алтанбулагийн чөлөөт бүсийн захиргаа, бизнес эрхлэгчид, үзэсгэлэнд оролцогч аж ахуйн нэгж гээд нийтдээ 200 гаруй төлөөлөгчид оролцсон байна.

Хятад болон Оросын талаас 300 гаруй төлөөлөл оролцож, гурван орны худалдаа эдийн засгийн хамтын ажиллагааны талаар мэдээлэл солилцон хөрөнгө оруулалтын орчин,  хамтын ажиллагаагаа нэмэгдүүлэх боломжуудын талаар зөвлөлдлөө.

Энэхүү уулзалт, форум нь ОХУ-ын Уфа хотноо болсон гурван орны тэргүүнүүдийн уулзалтын дараа болж буйгаараа өндөр ач холбогдолтой арга хэмжээ боллоо хэмээн Хятад, Орос, Монголын талын оролцогчид онцолж байв.

Форумын Монголын талын бэлтгэл ажлыг БНХАУ-тай хамтран ажиллах ажил хэргийн зөвлөл хангасан бөгөөд зөвлөлийн ерөнхийлөгч, УИХ-ын гишүүн С.Бямбацогт мэдээлэл хийж, Хятадын Олон улсын худалдааг дэмжих хороо болон муж хотуудын салбар хороодын удирдлагатай уулзаж, цаашид Монгол Улсад хийх хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх тал дээр идэвхтэй хамтран ажиллахаар болсон байна.

Зөвлөлийн зүгээс нэн тэргүүнд хөрөнгө оруулагчдыг шаардлагатай мэдээллээр хангах, Монголд хэрэгжих дэд бүтэц, үйлдвэрлэл, бизнесийн төслүүдийг хөрөнгө оруулагчдад санал болгон танилцуулах ажлыг хийхээр төлөвлөжээ.

Иймд тодорхой, томоохон төсөлдөө хөрөнгө оруулагч хайж байгаа манай бизнес эрхлэгчид ирэх наймдугаар сарын 15-наас өмнө тус зөвлөл /БНХАУ-тай хамтран ажиллах ажил хэргийн зөвлөлийн нарийн бичиг Г.Жигжидсүрэнтэй 99080791 утсаар холбогдох/-д хандан, хамтран ажиллах боломжтой юм байна.

П.Наран

Хөх хотноо есдүгээр сарын 25-30-нд болсон Монгол, Хятад, Орос гурван улсын залуу удирдагчдын чуулганыг сурвалжлах боломж тохиосон юм. Энэхүү чуулган нь Тал нутгийн торгоны замыг эдийн засгийн гол зангилаа бүс болгож, гурван улсын залуус нэгдэж хамтдаа хөгжих гарцыг олоход гол ач холбогдол нь оршиж байлаа. Бүс нутгийн томоохонд тооцогдох уулзалтад Монголын залуучуудын холбоог төлөөлж аймаг орон нутаг, бүх улс төрийн нам, бизнесийн салбарын 33 манлайлагч залуустай нэг баг болж, аян замдаа гарсан юм. Монголын төлөөлөгчид Замын-Үүд хүртэл орон нутгийн галт тэргээр зорчиж, цааш Эрээн хот руу автобусаар явсан бөгөөд тус хотын Залуучуудын холбооны тэргүүлэгч Ван Чин Сун биднийг угтан авч, Хөх хот руу хамтдаа явцгаав.

Тав орчим цаг үргэлжилсэн аяллын турш өмнө хөршийн хотууд хэрхэн хөгжиж буйг зах зухаас нь ажиглаж, Замын-Үүд хүртэл галт тэргээр явахдаа харсан дүр зургийг яах аргагүй харьцуулж байв. Өртөөнөөс өртөө хооронд тал нутаг хэдэн толгой малнаас өөр юу ч харагдаагүй билээ. Харин урд хөршид таван цагийн аяллын туршид явахад замд таарсан газар бүр тариа, ногоо, эсвэл зулзаган мод тарьсан байх бөгөөд талбай дээр ургацаа хураах хүмүүс олон таарсан. Зөвхөн энэ дүр зургаас урд хөршийнхөн ямар хөдөлмөрч хүмүүс болох нь маргаангүй харагдах аж.

Бид ийн явсаар 17.00 цагийн үед зочид буудалдаа ирцгээв. Есдүгээр сарын 26-нд гурван улсын Залуучуудын холбооны нарийн бичгийн дарга нарын хурал болж, манай залуус дугуй ширээний уулзалтад нэмж тусгах санал болоод өөрийн орны байр сууриа хэлэлцэв. Монголын залуучуудын холбооны Соёлын байнгын хорооны дарга Б.Төрсүлд маш том зорилго тавьж ирснээ дуулгаад, хөрш зэргэлдээ хоёр улстай харилцан тоглолт зохион байгуулах, соёлын чиглэлээр оюутан солилцох зэрэг тодорхой саналуудыг уламжилж өгөхийг МЗХ-ны генсек О.Алтансүхээс хүссэн юм. Түүний хүсэлт ч ёсоор болж, гурван тал энэ салбарт цаашид хамтарч ажиллахаар болсон нь энэ удаагийн гурван талт уулзалтын нэг үр дүн байлаа.

Энэ үеэр Хөх хот дахь "Сэцэн танаа” арт галлерейд "Тал нутгийн торгоны замын болзоо” гурван улсын залуу уран бүтээлчдийн уран зургийн хамтарсан үзэсгэлэнгийн нээлт болсон юм. Уг үзэсгэлэнд манай Төрийн шагналт зураач Д.Гунгаа, Ш.Чимэддорж болон Урчуудын эвлэлийн шагналт зураач Л.Бумандорж нарын ахмад уран бүтээлчид болон 20 гаруй залуу уран бүтээлчдийн 30 орчим бүтээлийг дэлгэжээ. Гурван улсын залуу уран бүтээлчдийг дэмжих зорилготой энэхүү үзэсгэлэнд уран зураг, уран баримал, графикийн бүх төрөл болон тосон зургийн бүтээлүүдийг багтаасан байв. "Сэцэн танаа” арт галлерейд Монголын амьдралыг тусгасан гаднын уран бүтээлчдийн зураг олны анхаарлыг татаж байсан юм. БНХАУ-ын зураач Луо Шипин "Би энэ үзэсгэлэнд Монгол Улсын нийслэл Улаанбаатар хотын гэр хорооллыг харуулсан бүтээлээрээ оролцож байна. Надад танай нутгийн тухай зурсан олон бүтээл бий. Гэхдээ гэр хороолол нь монголчуудын тал нутгийн нүүдэлчин амьдралыг илүү санагдуулдаг учраас энэхүү бүтээлээ сонгосон” гэв.

Ийнхүү хоёр өдөр үргэлжилсэн залуу удирдагчдын чуулганаар тэд асуудлаа хэлэлцэж, нэгдсэн байр суурьтай болсноор харилцан ашигтай хамтран ажиллах олон төслийг үзэглэсэн бөгөөд энэ талаар бид өмнөх дугаартаа мэдээлсэн билээ.

Хурлын дөрөв дэх өдөр бид Хөх хот дахь зарим салбарын үйл ажиллагаатай танилцсан юм. Тухайлбал, боловсролын салбарын удирдагч залуус Өвөрмонголын Багшийн их сургууль, соёлын салбарынхан Соёлын дээд сургуультай нь танилцсан бол хэвлэл мэдээллийнхэн "Одон” телевизийг зорилоо.

Харин эдийн засгийн чиглэлээр ажилладаг удирдагч залуус Өвөрмонголын "Yili” сүү, сүүн бүтээгдэхүүний үйлдвэртэй танилцав. Сэтгүүлч миний хувьд Азид нэг, дэлхийд аравдугаарт эрэмбэлэгддэг шингэн сүү, сүүн бүтээгдэхүүний үйлдвэртэй танилцах завшаан тохиосон юм. Хотын төвөөсөө 40 орчим минут яваад хүрдэг "Yili Industrial Group Co., Ltd” нь Хятадын сүү, сүүн бүтээгдэхүүний тэргүүлэх үйлдвэрлэгч аж. Тус компани 2005 оны долдугаар сард Хөх хот дахь үндсэн үйлдвэр дотроо Ази тивд хамгийн том төдийгүй хамгийн дэвшилтэт технологи бүхий сүү боловсруулах үйлдвэр байгуулсан байна. Үйлдвэрлэлээс тээвэрлэлт хүртэлх бүх үйл ажиллагааг бүрэн автоматжуулжээ. Савлагааны таван робот машинтай бөгөөд нэг робот машин 300 хүний ажил хийдэг юм байна. Нэг сүүний машин цагт 22 мянган сүү савладаг нь үнэхээр гайхмаар үзүүлэлт биш гэж үү.

Хятад орон даяар таран байрласан "Yili”-гийн олон арван үйлдвэрт сүү, тараг, тос, бяслаг, хуурай сүү зэрэг 1000 гаруй төрлийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэг. Бүтээгдэхүүнээ дотооддоо борлуулдаг бөгөөд манай улс болон Вьетнам зэрэг хөрш зэргэлдээ оронд тодорхой хэмжээгээр экспортолдог байна. "Yili” нь сүү боловсруулах шинэ үйлдвэрүүдийн хамт бүтээгдэхүүн хуваарилах төвийг хамт байгуулжээ. Хуваарилах төв нь 20,024 ширхэг суурь тавцанд ачиж буулгах хүчин чадалтай раам хийц бүхий тусгай системтэй. Үйлдвэр нь 18 тусгай дамжлага шугамаас өдөр тутам 1500 тонн шинэ сүү үйлдвэрлэх хүчин чадалтай. Цаасан хайрцганд савласан сүүг туузан дамжлага ашиглан хуваарилах төвд тээвэрлэдэг аж. Робот төхөөрөмжүүд савласан сүүг суурь тавцангуудад өрөх бөгөөд үүнийг нь өндөр хурдны "Ангилан дамжуулагч төхөөрөмж”-өөр зөөж, түр хадгалах байранд хадгална. Тэр агуулах нь мөн л Азидаа хамгийн том нь. Бүтээгдэхүүнийг гадагш тээвэрлэх цаг болмогц зөөгч төхөөрөмж түр хадгалах байрнаас тавцангуудыг гадагш зөөнө. Өдөрт тээвэрлэх хэмжээ нь бусад үйлдвэрээс ирж буй бүтээгдэхүүнийг оролцуулаад 2000 орчим тонн. Бүрэн автоматжсан ажиллагаатай учраас бүтээгдэхүүнийг үйлдвэрлэж, савлаж, тээвэрлэхэд хүний ажиллагаа огт хэрэггүй аж.

Үйлдвэрлэлийнхээ хүрээг тэлэх үүднээс Хөх хотод барьсантай ижил таван үйлдвэрийг Шиньян, Хефэй, Хебэйд шинээр байгуулжээ. "Yili” группийн орлогч захирал Вэй Линцун "Манай үйлдвэр 2005 онд байгуулагдсан. Азид сүү, сүүн бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэлээрээ нэгдүгээрт, дэлхийд эхний аравт ордог. Өнгөрсөн жил 500 сая юанийн борлуулалт хийсэн. Жилийн нийт дундаж үйлдвэрлэл хоёр сая тонн. Үйлдвэр хэдий бүрэн автомат ч 15 мянган ажилтан, албан хаагчтай” хэмээх мэдээллийг билдэнд өгсөн юм.

Хамгийн сүүлчийн өдөр бид Өвөрмонголын музейтэй танилцав. Өвөрмонголын автономит улс байх үед буюу 1957 онд анхны музейг байгуулж байжээ. Харин уг байшин нь өдгөө зөвхөн түүх дурсгалын журмаар л үлдсэн байна. 2007 онд хуучин музейгээс арав дахин том музей байгуулсан нь бидний нүдээр үзэж яйваа газар аж. Дөрвөн давхар уг музейг үзэж дуусгана гэвэл бүтэн өдөр ч багадах тул бид дөрвөн танхимаар нь л орж сонирхсон. Монголын нутгаас олдсон үлэг гүрвэлүүдээр байгуулсан танхимаа нэлээд бахархан танилцуулж, Эрээн хотыг үлэг гүрвэлийн өлгий нутаг хэмээн танилцуулдаг нь манай залуусын ундууцлыг хүргэснийг нуух юун.

Ийнхүү тав хоног үргэлжилсэн гурван орны удирдагч залуусын анхны чуулган амжилттай болж өндөрлөлөө.

Чуулганы үеэр байгуулсан гэрээ, хэлэлцээрүүд амжилттай хэрэгжиж, манай залууст үр өгөөжөө өгнө гэдэгт эргэлзэхгүй байна.

БНХАУ-ын Си Зинпин даргын санаачилсан "Нэг бүс Нэг зам” стратегийг хэрэгжүүлэхтэй холбогдон ӨМӨЗО-ны Ардын Засгийн Газраас зөвшөөрөл олгон, Эрээн хотын Ардын Засгийн Газар хилийн худалдааны бүсийг байгуулах төсөл хэрэгжиж байгаа юм байна. Төслийн үйл ажиллагаа 2014 оны наймдугаар сард эхэлж энэ онд багтан нэгдүгээр ээлжийн барилга байгууламжийг дуусгахаар төлөвлөсөн аж.

Эрээн хотыг Хятад улсын хойд зүгийн нээлттэй түшиц бүс нутаг болгох, боомтын хүчин чадлыг дээшлүүлэх, хилийн худалдааг өргөжүүлэх, боомтын эдийн засгийг хөгжүүлэх, иргэдийн орлогыг нэмэгдүүлэхэд асар их хувь нэмрийг оруулна хэмээн үзэж буй ажээ. "Хилийн иргэдийн худалдааны бүс” төслийг энэ онд багтаан туршилтын үйл ажиллагааг явуулах ба бүтээн байгуулалт нийт 74000 м2 талбайг хамарч байгаа.

Хилийн худалдааны бүс нь худалдааны бүс, логистокийн үйлчилгээний бүс, агуулахын бүс, нэгдсэн цахим худалдааны платформ, уламжлалт хилийн иргэдийн худалдаа, цахим худалдаа, импорт экспортын барааны худалдаа, аялал жуулчлалын худалдан авалтын үйл ажиллагааг голлон явуулах аж.

Мөн боловсронгуй, орчин үеийн хилийн худалдааны бүсийн удирдлагын системийг байгуулж "Нэг цонхны үйлчилгээ”-г нэвтрүүлэн, хил гааль хорио цээрийн үйл ажиллагааг нэгтгэсэн хууль сахиулах хяналт шалгалтын арга хэмжээг авч хэрэгжүүлэх, боомтын хилийн иргэдийн худалдаа үйлчилгээний түвшин, логистикийн түвшин, бизнес, аялал жуулчлалын үйлчилгээний үүрэг чадавхийг дээшлүүлэн, хамгийн богино хугацаанд хамгийн бага өртөг зардлаар хилийн иргэдийн худалдааны бүсэд сайн чанарын үйчилгээгээр хангах юм байна.

"Хилийн иргэдийн худалдааны бүс” нь 26 м2 бүхий нийт 350 стенд, Монгол Улсад 150 стендийг өгөх ба зөвхөн МҮХАҮТ-ын зөвшөөрлөөр аж ахуйн нэгжүүдийг бүртгэн, бизнес эрхлэгчдийг оролцуулах ба нэг хүн нэг удаад 8000 юаний өртөгтэй бараа бүтээгдэхүүнийг татваргүйгээр оруулах эрхтэй аж. "Хилийн иргэдийн худалдааны бүс” байгуулагдсанаар Монгол Улсын бизнес эрхлэгчдэд БНХАУ-ын зах зээлд бараа бүтээгдэхүүнээ гаргах нээлттэй боломж гарч байгаа гэж үзжээ.

БНХАУ.ӨМӨЗО. Хянган аймаг. Улаанхот. 2016.05.16-17 ны өдрүүд.

3 улсын мэргэжлийн сургуулиудын хамтын ажиллагааны хүрээнд.Хянган хонины үүлдэр баталгаажуулах олон улсын хуралд оролцоод ирлээ. Уг хуралд Монгол, Орос, Хятад болон Австрали улсын төлөөлөгчид оролцов. Тэд нутгийн монгол омгийн хонийг Австралийн цагаан хоньтой эрлийзжүүлэн шинэ үүлдэрийн Хянган хонийг гаргаж авчээ.Тэд мал аж ахуйн салбарт дэвшилтэт технлоги хэрэглэж бүс нутгийнхаа түвшинд эдийн засагт жин дарахуйц үйл ажиллагаа явуулж байгаа нь харагдаж байлаа.Манай улс хонины аж ахуйн салбарт өөрчлөлт хийж экспортод зориулсан хонины шинэ үүлдэрийг бий болгох нь зүйтэй санагдав. Энэ чиглэлээр 3 улсын уламжлалт харилцаат сургуулиуд төдийгүй ХААИС-ийн МАА-н хүрээлэнгийн эрдэмтэн судлаачидтай хамтран ажиллаж малын үржлийн техникчийн ангийг нээх нь зүйтэй гэж үзлээ.

Тухайн орон нутгийн цагаар 11-р сарын 20-ны орой "Хятад-Америкийн аялал жуулчлалын жил-2016" арга хэмжээний хаалтын ёслол Америкийн нийслэл Вашингтон хотноо боллоо. Хятадын Төрийн зөвлөлийн ерөнхий сайдын орлогч Ван Ян хаалтын ёлолд оролцон үг хэлж, Хятад улсын дарга Ши Жиньпины баярын захидлыг уншиж танилцууллаа.

Ван Ян "Хятад-Америкийн аялал жуулчлалын жил-2016" арга хэмжээг зохиож байгаа нь хоёр орны иргэдийн харилцааг хөгжүүлэх гэсэн дарга Ши Жиньпин болон ерөнхийлөгч Обамагийн санаачилга юм. Энэ онд хоёр орон олон талын агуулга бүхий аялал жуулчлал болон иргэд хоорондын арга хэмжээ зохиож, аялал жуулчлалын хамтын ажиллагааг эрчимжүүлэн, хоёр орны иргэдийн хоорондын итгэлийг нэмэгдүүлэв. Хоёр орны тэргүүний хүлээлт биелэлээ олж байна" гэлээ.

Тэрээр цааш нь ярихдаа: Хятад улс Америкийн хамт хүчин зүтгэж, визийн илүү тохиромжтой бодлого хэрэгжүүлэн, хоёр талын аж ахуйн нэгжүүд хөрөнгө оруулан, туршлага солилцон, хамтран ажиллахыг дэмжих болно. Мөн харилцан ашигтай хамтдаа ялалт байгуулах зарчмаар Хятад -Америкийн аялал жуулчлалын шинэ байдлыг бий болгохыг хүсэж байна" гэлээ.

АНУ-ын худалдааны яамны сайд Пенни Притцкер хаалтын ёслолд оролцож, ерөнхийлөгч Барак Обамагийн "Хятад-Америкийн аялал жуулчлалын жил-2016" арга хэмжээ амжилттай өндөрлөхийг ерөөсөн баярын цахилгааныг уншиж хүргэв.

Н.Пүрэвжав орчуулав

Жүншинь агентлагийн мэдээ: 20-ны 10 цаг 15 минутад, ӨМӨЗО-ы Улаанцаваас Алма-Ата хүрэх Хятад Европыг холбон аялах галт тэрэг Улаанцав хотоос хөдлөв.

Ингэснээр Ази Европын зах зээлийг шууд холбосон төмөр замын ачаа тээврийн үйлчилгээ Өвөр Монголд дахин бий боллоо. Хятадын умард нутагт оршдог Улаанцав хотын хувьд, газар зүйн байршлаар давуу талтай учраас Өвөр Монголын зүүнээс баруун тийш дайран өнгөрөх "түшиц" газар болжээ. Мөн хойд өмнөдийг холбосон уулзвар цэг, зүүн хойд, Хятадын хойд нутаг, баруун хойд бие зэрэг эдийн засгийн гурван том бүсийг дайран өнгөрөх зам харилцааны төв, Хятадаас Монгол, ОХУ, зүүн Европт хүрэх олон улсын чухал зам суваг болно. Эх сурвалжид тэмдэглэснээр, Хятад Европыг холбон аялах энэхүү галт тэрэг Ази Европын төмөр замд эзлэх Улаанцав хотын чухал давуу байршлыг ашиглаж, олон улсын ложистикийн цоо шинэ зам сувгийг байгуулж, ачаа барааг Монгол, ОХУ, Казакстан, Беларусь, Польш, Герман зэрэг оронд хүргэж, "Хятадад үйлдвэрлэв" салбарт экспортын цоо шинэ томоохон хаалга нээж өгсөн байна.

Нийгмийн асуудал хариуцсан төслүүдийн удирдагч, Нийслэлийн Засаг даргын орлогч Ш.Анхмаа БНХАУ-ын ӨМӨЗО-ны Эрээн хотын орлогч дарга Сүн Хунляньтай уулзлаа.

Хоёр хотын хамтын ажиллагааны талаар санал солилцсон юм.

БНХАУ-ын ӨМӨЗО-ны Эрээн хотын орлогч дарга Сүн Хунлянь "Эрээн хот Улаанбаатар хоттой олон жил хамтын ажиллагаатай явж ирсэн. Цаашид ч энэ харилцаа илүү өргөжинө гэдэгт итгэлтэй байна. Ирэх жилд ялангуяа аялал жуулчлалын харилцааг хөгжүүлэхээр зорьж байна. Үүн дээр Улаанбаатар хотын удирдлагууд та бүхэн дэмжиж ажиллахыг хүсч байна” гэлээ.

Нийгмийн асуудал хариуцсан төслүүдийн удирдагч, Нийслэлийн Засаг даргын орлогч Ш.Анхмаа "Хоёр хотын хувьд бие биенийхээ хөгжилд тодорхой хувь нэмрээ оруулж ирсэн. Таны хэлсэнчлэн аялал жуулчлалын салбарт зайлшгүй хамтарч ажиллах хотууд гэж үзэж байна. Зөвхөн аялал жуулчлал биш боловсрол, соёл урлаг, жижиг дунд үйлдвэрлэл гээд бүхий л салбарт хамтран ажиллах бүрэн боломжтой.” гэв гэж Нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.